Περιέχουν βασικά μεγάλες ποσότητες της βιταμίνης C καθώς καιφυτικές ίνες όπως οι ανθοκυανίνες, οι τανίνες, και η λουτείνη, συνεισφέροντας στη διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους, στη καλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος, στη μείωση των επιπέδων της χοληστερίνης, στην όραση και στη καταπολέμηση του καρκίνου των πνευμόνων και του δέρματος. Επίσης τα βατόμουρα περιέχουν φυλλικό οξύ που διευκολύνει πάρα πολύ τις εγκύους γυναίκες και η ρίζα της βατομουριάς που ονομάζεται βιτόρριζα καταπολεμάει τον διαβήτη.
Τα φύλλα της βατομουριάς καταπολεμάνε την αναιμία και τηδιάρροια, χρησιμοποιούνται ως αιμοστατικό, και ακόμη διευκολύνουν τη γέννα των εγκύων. Για το σκοπό αυτό συνιστάται ένα φλιτζάνι την ημέρα για διάστημα 6 μέχρι 3 το πολύ μήνες πριν από την ημέρα που θα γεννήσει. Αυτή η θεραπεία θεωρείται ότι συνεισφέρει να γίνεται η διαδικασία της γέννας σχεδόν χωρίς πόνους. Επίσης γίνονται παρασκευάσματα από βατόμουρα για τη καταπολέμηση του πονόλαιμου με γαργάρες. Το σιρόπι από βατόμουρα με χρήση 3 με 4 φορές την ημέρα είναι αποτελεσματικό φάρμακο κατά της δυσεντερίας. Το σιρόπι αυτό γίνεται με το να βραστεί ο χυμός από βατόμουρο προσθέτοντας μία φορά ακόμη ζάχαρη ίση με αυτή που περιέχει από μόνο του το βατόμουρο ώσπου να γίνει σιρόπι. Μετά αυτό το σιρόπι είναι έτοιμο για κατανάλωση. Τέλος τα φύλλα της βατομουριάς σε τσάι βελτιώνουν τη λειτουργία των αδένων και επίσης συντελούν στη διατήρηση του κανονικού βάρους του σώματος.
ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ Η ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ
Εσοδα έως και 3.000 ευρώ ανά στρέμμα αποφέρει το βατόμουρο
Με το κόστος εγκατάστασης της καλλιέργειας βατόμουρου να ανέρχεται σε 600-700 ευρώ περίπου ανά στρέμμα, η μέση στρεμματική απόδοση μετά τα δύο πρώτα χρόνια μπορεί να ξεπεράσει τον 1 τόνο, αποφέροντας έσοδα της τάξης έως και 3.000 ανά στρέμμα.
Πρόκειται για μια ιδιαίτερα αποδοτική καλλιέργεια λόγω της υψηλής τιμής του προϊόντος. Για παράδειγμα μια συσκευασία νωπών βατόμουρων, βάρους 125 γραμμαρίων πωλείται στη λιανική τιμή προς 5 ευρώ, ενώ ο χυμός κοστίζει 3,3 ευρώ το μπουκάλι. Επίσης ένα βαζάκι μαρμελάδα βατόμουρο κοστίζει 6,3 ευρώ και τα αποξηραμένα φύλλα (πίνονται ως ρόφημα) 1,5 ευρώ η συσκευασία.
Συστηματική καλλιέργεια βατόμουρων στην Ελλάδα δεν υπάρχει με βασική αιτία τη δυσκολία στη διάθεσή τους, καθώς είναι πολύ ευαίσθητοι καρποί. Μετά τη συλλογή, η διάθεσή τους πρέπει να είναι άμεση (συντηρούνται 4-6 ημέρες στο ψυγείο). Καταναλώνονται νωποί, αλλά έχουν χρήση και στη ζαχαροπλαστική, καθώς και στην παρασκευή φυσικών αρωμάτων και χρωμάτων. Το χρώμα, το μέγεθος του καρπού, η σκληρότητα του, το PH του χυμού κ.ά. Είναι χαρακτηριστικά που επηρεάζουν την εμπορευσιμότητά του.
Μικρό μέρος των καρπών πηγαίνει για νωπή κατανάλωση. Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής πάει στην κατάψυξη ή για μεταποίηση. Οι καρποί που καταψύχονται, στη συνέχεια χρησιμοποιούνται στη ζαχαροπλαστική, παρασκευή παγωτού, πίτας, προσθετικά σε γιαούρτι, μαρμελάδες, σιρόπια, παρασκευή ποτών, φυσικών χρωμάτων και αρωμάτων.
Ως φυτό, το βατόμουρο ευδοκιμεί στην Ευρώπη. Το ριζικό τους σύστημα είναι πολυετές. Ανάλογα με το είδος απαιτείται διαφορετικό διάστημα χαμηλών θερμοκρασιών, προκειμένου να διακοπεί ο λήθαργος και να ανθίσει το φυτό και αυτό συμβαίνει από το δεύτερο έτος και μετά.
Η εγκατάσταση της φυτείας γίνεται την άνοιξη φυτεύοντας φυτά ύψους 30-45 εκατοστών, σε αποστάσεις 1,5-3 μέτρα επί της γραμμής φύτευσης και 3 μέτρα ανάμεσα στις γραμμές (133 φυτά ανά στρέμμα). Η απόσταση αυτή αυξάνεται σε περίπτωση μηχανικής συγκομιδής. Πριν από τη φύτευση εφαρμόζεται στο έδαφος η κατάλληλη για την καλλιέργεια λίπανση.
Αν και το βατόμουρο είναι ένα φυτό που αντέχει την παρατεταμένη υγρασία, στις εμπορικές ποικιλίες η άρδευση κρίνεται απαραίτητη ιδιαίτερα κατά το πρώτο έτος εγκατάστασης της φυτείας και κατόπιν στις περιόδους αύξησής τους.
Το φυτό έχει παραγωγική ζωή 12-13 χρόνια, ξεκινώντας -όπως αναφέρθηκε- από το δεύτερο έτος.
Απόδοση
Η μέση απόδοση μιας φυτείας είναι 500-1.000 κιλά ανά στρέμμα και η τιμή κυμαίνεται γύρω στα 3-4 ευρώ το κιλό. Η παραγωγή αυξάνεται τον τέταρτο χρόνο και παραμένει σταθερή για περίπου 6 χρόνια με τελική διάρκεια ζωής της φυτείας τα 12 χρόνια.
Κατά την εγκατάσταση μιας φυτείας βατόμουρων πρέπει να ληφθούν υπόψη διάφοροι παράγοντες με κυριότερο αυτόν της εξασφαλισμένης κατά το δυνατόν διάθεσης του παραγόμενου προϊόντος στην αγορά.
Αλλοι παράγοντες που πρέπει να συνεκτιμηθούν είναι:
Η επιλογή της κατάλληλης ποικιλίας που θα επηρεάσει αρχικά τον τρόπο συγκομιδής του καρπού, αλλά και την εμπορευσιμότητά του.
Η άρδευση της φυτείας, καθώς απαιτούνται περίπου 25 χιλιοστά βροχής ανά εβδομάδα κατά την περίοδο αύξησης των φυτών.
Τα έξοδα της συγκομιδής, όπως και η φύλαξη του καρπού μετά τη συλλογή του.
Η φροντίδα που πρέπει να επιδείξει ο γεωργός για την καλή ανάπτυξη των φυτών, που περιλαμβάνει το κλάδεμα μόρφωσης και καρποφορίας, την καλλιέργεια του εδάφους και τη ζιζανιοκτονία, όπως και τη φυτοπροστασία για την καταπολέμηση των εχθρών και των ασθενειών.
Τα βατόμουρα είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικές βιταμίνες Α, C, Ε και Β-καροτίνη, σε κάλιο, μαγνήσιο, φωσφόρο και φυτικές ίνες. Αντίθετα, είναι φτωχά σε λίπος, νάτριο και θερμίδες, γεγονός που τα τοποθετεί στην πρώτη βαθμίδα της υγιεινής διατροφής.
Οφέλη
Οι μελέτες για τα οφέλη τους στρέφονται σε αντιοξειδωτική δραστηριότητα, αντιγήρανση, πρόληψη καρκίνου, καρδιακή και εγκεφαλική λειτουργία, υγεία όρασης και ουροποιητικού συστήματος.
Επίσης, το αφέψημα από φύλλα χάρη στη μεγάλη περιεκτικότητα γλυκοζοειδών και νεομυρτιλίνης (χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του σακχαρώδους διαβήτη) είναι ένα ευεργετικό ρόφημα που βοηθάει στην αντιμετώπιση του προβλήματος της υψηλής συγκέντρωσης σακχάρων στο αίμα.
blue-hornet team