οι οποίοι συνεισφέρουν εθελοντικά σε αυτήν– αφού σήμερα μόνο η αγγλική έκδοση της online εγκυκλοπαίδειας περιέχει περισσότερα από 4 εκατομμύρια λήμματα.
Τώρα όμως το Wikimedia Foundation, το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα που είναι υπεύθυνο για τη Wikipedia, φιλοδοξεί να την εξελίξει και σε μία από τις πλουσιότερες ψηφιακές βιβλιοθήκες σε οπτικοακουστικό υλικό που είναι «ελεύθερο» πνευματικών δικαιωμάτων. Κι αυτό γιατί εδώ και περίπου δέκα ημέρες επιτρέπει στους εθελοντές της να προσθέτουν εύκολα multimedia σε κάθε λήμμα, λανσάροντας ένα καινούργιο εργαλείο (video player) το οποίο υποστηρίζει ένα από τα πιο διαδεδομένα φορμά αρχείων βίντεο που βασίζονται στην τεχνολογία HTML5. Μέχρι σήμερα, τα βίντεο στη Wikipedia ήταν εξαιρετικά περιορισμένα. Κάτι που τεκμηριώνεται από το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή τα αποσπάσματα που μπορεί κανείς να βρει στις σελίδες όλων των εκδόσεών της μόλις που ξεπερνούν τα 15.000.
Από τεχνικής άποψης, αυτό οφειλόταν στο ότι ο προηγούμενος επίσημος video player της Wikipedia υποστήριζε ένα φορμά βίντεο που έχει μικρή απήχηση. Ουσιαστικά, όμως, ο λόγος ήταν ότι το Wikimedia Foundation ήθελε να διατηρήσει τη συγκεκριμένη λειτουργία σε πιλοτική φάση, στοχεύοντας να την επεκτείνει μόνον όταν θα ήταν εξασφαλισμένο ότι δεν θα αντιμετώπιζε κανένα πρόβλημα.
Στην πραγματικότητα, η προσπάθεια αυτή άρχισε τον Ιανουάριο του 2008, όταν το Ιδρυμα ξεκίνησε να συνεργάζεται γι’ αυτόν τον σκοπό με την αμερικανική εταιρεία Kaltura και την Google. Και απ’ ό,τι φαίνεται, χρειάστηκε μία πενταετία για να ολοκληρωθεί, μέχρι δηλαδή να ξεπερασθούν τα διάφορα τεχνικά εμπόδια.
Με ένα από τα πιο σημαντικά, το γεγονός ότι το Ιδρυμα θα έπρεπε να αναβαθμίσει πρώτα τις υποδομές του, για να μπορεί να αποθηκεύσει σε αυτές όλα τα βίντεο που θα «ανεβάζουν» οι εθελοντές. Εξάλλου, σε αντίθεση με ένα μπλογκ που έχει την ευχέρεια να φιλοξενεί βίντεο τα οποία βρίσκονται σε τρίτες πηγές (π.χ. στο YouTube), το Ιδρυμα ήθελε εξαρχής όσα βίντεο προστίθενται στην εγκυκλοπαίδεια να αντιγράφονται και να φυλάσσονται στη δική του αντίστοιχη υπηρεσία, τη Wikimedia Commons έτσι ώστε να είναι βέβαιο πως τα βίντεο δεν θα εξαφανισθούν ακόμη κι αν αυτές οι τρίτες ιστοσελίδες πάψουν να λειτουργούν ή εμφανίσουν βλάβη, αλλά και ότι στην προβολή τους δεν θα εμπλέκονται ιστοσελίδες που παρακολουθούν τους επισκέπτες τους για διαφημιστικούς λόγους.
Το λανσάρισμα του νέου video player, που αναπτύχθηκε από την Kaltura, δείχνει πως οι υποδομές είναι πλέον έτοιμες. Το καινούργιο εργαλείο υποστηρίζει το WebM, ένα «ανοιχτό» και αρκετά δημοφιλές φορμά βίντεο. Μάλιστα, πολλά multimedia σε αυτό το φορμά που είναι ελεύθερα πνευματικών δικαιωμάτων βρίσκονται στο YouTube, καθώς το WebM έχει δημιουργηθεί από την Google και επομένως θα είναι εύκολο να εντοπισθούν και να «ανέβουν» στην εγκυκλοπαίδεια.
Παράλληλα, το WebM δίνει κι άλλα πλεονεκτήματα. Ενα από τα βασικότερα είναι πως επιτρέπει την προσαρμογή του βίντεο, ανάλογα με την ταχύτητα της ιντερνετικής σύνδεσης αυτού που το παρακολουθεί, αλλά και του μεγέθους της συσκευής οθόνης του.
Το video player έχει, επίσης, χαρακτηριστικά τα οποία μεταφέρουν στον τομέα των multimedia τη λογική της συλλογικής επιμέλειας. Στην περίπτωση των βίντεο, αυτό σημαίνει ότι ένας εθελοντής θα μπορεί να συνενώσει διαφορετικά αποσπάσματα και πως σε κάθε βίντεο θα μπορεί να προσθέσει υπότιτλους ή να μεταφράσει τους ήδη υπάρχοντες σε μια διαφορετική γλώσσα, για να το παρακολουθήσουν και χρήστες από άλλες χώρες.
Δωρεάν περιεχόμενο και από το κινητό τηλέφωνο
Εκτός από το να αυξάνει το υλικό που φιλοξενείται στη Wikipedia, το Wikimedia Foundation θέλει να προσφέρει επίσης σε όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο την ευκαιρία να ανατρέχουν στην εγκυκλοπαίδεια. Γι’ αυτό τον σκοπό, και με δεδομένο ότι πολλοί χρήστες διαθέτουν ήδη ένα κινητό τηλέφωνο με δυνατότητα σύνδεσης στο Ιντερνετ, το μη κερδοσκοπικό ίδρυμα ξεκίνησε στις αρχές του 2012 την πρωτοβουλία «Wikipedia Zero». Μέσα από αυτήν, επιδιώκει να συνεργαστεί με επιχειρήσεις κινητής τηλεφωνίας σε διάφορες περιοχές, και ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες χώρες, ώστε οι εταιρείες αυτές να επιτρέπουν στους πελάτες τους να χρησιμοποιούν τη Wikipedia χωρίς κανένα κόστος. Στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας, το ίδρυμα έχει δημιουργήσει και τη «Zero» έκδοση της εγκυκλοπαίδειας, η οποία περιέχει μόνο γραπτό κείμενο, για να χρειάζεται ακόμη μικρότερο όγκο δεδομένων και ακόμη μικρότερες ιντερνετικές ταχύτητες για να εμφανιστεί στην οθόνη του κινητού, συγκριτικά με την τυπική έκδοση που προορίζεται για φορητές συσκευές. Από τον περασμένο Ιανουάριο, υπολογίζεται ότι χάρις στη «Wikipedia Zero» 230 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν την ευχέρεια να «μπαίνουν» δωρεάν στην on-line εγκυκλοπαίδεια, κάτοικοι χωρών όπως η Ουγκάντα, η Ταϊλάνδη, η Μαλαισία και η Κένυα. Η πιο πρόσφατη συνεργασία κλείστηκε στις 14 Οκτωβρίου με τον τηλεπικοινωνιακό πάροχο STC Saudi, με τη συνεργασία αυτή να καλύπτει 25 εκατομμύρια πελάτες της εταιρείας στη Σαουδική Αραβία, στο Μπαχρέιν και στο Κουβέιτ.
kathimerini