«Να σου πω τι όνειρο είδα;» Ρητορική η ερώτηση, αφού, πριν ο άλλος
προλάβει να απαντήσει, εσείς έχετε αρχίσει να διηγείστε το όνειρό σας!
Τι «εσείς», δηλαδή... Όλοι ακριβώς αυτό κάνουμε. Είτε πιστεύουμε στα
όνειρα είτε όχι.
Είδος προφητείας, θεϊκό μήνυμα, προαίσθηση, συνδετικός κρίκος με τον
κόσμο των πνευμάτων. Αστρικό ταξίδι, παράλληλο σύμπαν, τηλεπάθεια,
σκηνές από προηγούμενη ζωή. Εικόνες προερχόμενες από το υποσυνείδητο,
συμβολική έκφραση εμπειριών, ανεκπλήρωτες επιθυμίες. Οι θεωρίες για το
τι ακριβώς είναι τα όνειρα είναι πολλές, χωρίς όμως να έχει δοθεί κάποια
σαφής «επιστημονική» απάντηση, ούτε από τους νευρολόγους που τα
μελετούν με τα πλέον σύγχρονα ιατρικά μηχανήματα. Γιατί σε ό,τι αφορά τα
όνειρα, το μόνο σίγουρο είναι το πάθος του ανθρώπου να τα ερμηνεύσει.
Παραψυχολογία ή σκέτο Ψυχολογία;
Η πορεία της ερμηνείας των ονείρων χάνεται στα βάθη της Ιστορίας, το
ίδιο και οι τεχνικές για τον έλεγχό τους, με βασική συνιστώσα σε κάθε
πολιτισμό την προγνωστική διάστασή τους. Και ενώ από το 2ο μ.Χ. αιώνα ο
Αρτεμίδωρος θεώρησε τα όνειρα ως συνέχεια της ημερήσιας δραστηριότητας,
μόνο στην αρχή του περασμένου αιώνα ο Freud (ποιος άλλος!) αποτύπωσε την
ιδέα ότι τα όνειρα ανοίγουν το δρόμο, ώστε να έρθουν στην επιφάνεια το
ασυνείδητο και οι καταπιεσμένες επιθυμίες της παιδικής ηλικίας, ενώ,
αναπτύσσοντας τη θεωρία του, ο Yung υποστήριξε ότι όνειρα παρέχουν
πληροφορίες για τον εσωτερικό κόσμο μας, ως έκφραση του προσωπικού αλλά
και του συλλογικού ασυνείδητου. Βασισμένοι και οι δύο, αν και με
διαφορετικό τρόπο, σε αρχέτυπα και σύμβολα, χρησιμοποίησαν τον ελεύθερο
συνειρμό στην ανάλυση του ονείρου και γενηθήτω το Dreamwork, που την
τελευταία δεκαετία κάνει αισθητή την παρουσία του μέσα από μελέτες
πανεπιστημίων, ψυχιάτρων και ψυχαναλυτών μέχρι workshops μέσω Internet.
Δουλεύω με τα όνειρά μου
Στην παραδοσιακή ερμηνεία ενός ονείρου το μόνο που έχετε να κάνετε είναι
να ρωτήσετε τη... γιαγιά σας ή να ανοίξετε έναν ονειροκρίτη και να
έχετε έτοιμη την απάντηση! Το Dreamwork όμως απαιτεί δουλειά και ανάλυση
όχι μόνο των συμβόλων αλλά και των συναισθημάτων. Οι σχετικές τεχνικές
που αναπτύχθηκαν για τη μελέτη και ανάλυση των ονείρων είναι πάρα
πολλές, αλλά, αν θέλετε να τα χρησιμοποιήσετε ως μέσο αυτογνωσίας,
υπάρχει μια βασική μεθοδολογία που θα σας βοηθήσει να έρθετε πιο κοντά
στα μηνύματά τους.
- Κρατήστε ημερολόγιο
Έχετε τετράδιο και στυλό δίπλα στο κρεβάτι σας ή, αν σας είναι πιο
εύκολο, ένα voice recorder (αν και μετά θα χρειαστεί να κάνετε
απομαγνητοφώνηση).
-Σημειώνετε πάντα την ημερομηνία και γράφετε στο πρώτο πρόσωπο του ενεστώτα.
-Πριν πάτε για ύπνο, γράψτε τα γεγονότα, τις σκέψεις και τα συναισθήματα της ημέρας που πέρασε.
-Γράψτε το όνειρό σας αμέσως μόλις ξυπνήσετε.
-Θυμόμαστε τα όνειρά μας μόλις ξυπνήσουμε και να τα ξεχνάμε λίγα λεπτά
μετά. Μάθετε, λοιπόν, να τα καταγράφετε όσο αυτά είναι έντονα στη μνήμη
σας.
-Ακόμη κι αν δεν θυμόσαστε τα όνειρά σας, προσπαθήστε να καταγράψετε το
συναίσθημα που έχετε μόλις ξυπνήσατε (και πριν συνειδητοποιήσετε ποιες
είναι οι υποχρεώσεις της ημέρας).
-Περιγράψτε το χώρο στον οποίο εξελίσσεται το όνειρο. Τους ...
συμπρωταγωνιστές σας. Τα αντικείμενα, ιδίως αν κάποιο κυριαρχεί. Τα
συναισθήματα.
- Γράψτε οτιδήποτε θυμόσαστε, ακόμη κι αν νομίζετε ότι δεν βγάζει νόημα. Μη λογοκρίνετε το όνειρό σας.
- Ανακαλύψτε το μήνυμα
Εδώ, το μόνο που χρειάζεστε είναι καθαρό μυαλό. Τα όνειρα εξετάζονται
πρώτα μεμονωμένα και έπειτα κατά περιόδους, στη διάρκεια των οποίων
κυριαρχούν οι ίδιες συνθήκες ζωής.
-Διαβάστε το όνειρό σας. Αν εξετάζετε όνειρα μιας περιόδου, σημειώστε τα
κοινά στοιχεία και τις επαναλήψεις συμβόλων. Μολονότι το μήνυμα του
ονείρου είναι διάχυτο, εσείς επιλέξτε ένα στοιχείο που θεωρείτε περίεργο
ή σας γεννά έντονα συναισθήματα. (Υπάρχουν τεχνικές που σας ζητούν
ακόμη και να ταυτιστείτε με ένα σύμβολο και να αναρωτηθείτε αν οι
ιδιότητές του εκφράζουν το χαρακτήρα σας).
-Ερμηνεύστε το σύμβολο, ανάλογα με τον τρόπο που σας εκφράζει (ψυχολογικά ή αρχετυπικά).
-Προσδιορίστε το ρόλο σας στο όνειρο (πρωταγωνιστής ή παρατηρητής) και τον τρόπο δράσης σας.
- Η δική σας ερμηνεία
Διαβάστε ξανά τι γράψατε παραπάνω και προσπαθήστε να ενώσετε όλα μαζί τα στοιχεία του ονείρου, ψάχνοντας για την κεντρική ιδέα.
-Συγκρίνετε τις ιδιότητες των συμβόλων, τη δράση και τα συναισθήματα του ονείρου με καταστάσεις της καθημερινότητάς σας.
-Μην ξεχνάτε τα όνειρά σας κατά τη διάρκεια της ημέρας. Εξετάστε αν η
ερμηνεία που δώσατε ανταποκρίνεται στις καταστάσεις που βιώνετε. Η
διαδικασία αυτή θα επιβεβαιώσει την ερμηνεία σας ή θα προσθέσει
στοιχεία.