Πολλά καρυκεύματα και φυτικά μυρωδικά μπορούν επίσης να καταπολεμήσουν τις φλεγμονές, να βελτιώσουν την καρδιακή σου λειτουργία και να εναντιωθούν ακόμα και στον καρκίνο. Παρακάτω θα βρεις τα βασικότερα από αυτά.
1. ΚανέλαΗ κανέλα είναι ένα εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας, με σημαντικά αντιοξειδωτικά στοιχεία, που προστατεύουν τα κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες. Οπως είναι γνωστό, τα αντιοξειδωτικά βοηθούν σε ασθένειες όπως το Αλτσχάιμερ, το Πάρκινσον, ο διαβήτης και ο καρκίνος. Επιπλέον, η κανέλα αποτελεί ένα ισχυρό όπλο ενάντια στα καρδιαγγειακά προβλήματα, ενώ μειώνει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2 ή και στην αποτροπή της εμφάνισής του. Οσον αφορά στο Αλτσχάιμερ, αμερικανική επιστημονική μελέτη του 2011 έδειξε ότι η χορήγηση κομματιών από το φλοιό της κανέλας σε πάσχοντες αρουραίους εμπόδισε τον περαιτέρω σχηματισμό αμυλοειδών πλακών (κοινό σύμπτωμα του Αλτσχάιμερ) αποκαθιστώντας γνωστικά αλλά και κινητικά προβλήματα.
Δοκίμασέ το: Πασπάλισε με λίγη κανέλα ένα φρέσκο φρούτο, βράσε στον ατμό φρέσκα λαχανικά ή πρόσθεσε κανέλα στο μαγειρεμένο ψάρι, στο κοτόπουλο, στο κρέας ή την αγαπημένη σου κόκκινη σάλτσα. Σε συνδυασμό μάλιστα με λίγο κύμινο και τσίλι, μπορείς να φτιάξεις ένα γευστικότατο ανατολίτικο γεύμα. Ψάχνεις για πιο εύκολη λύση; Ρίξε μία πρέζα στον καπουτσίνο σου.
Extra tip: Είσαι σίγουρη ότι είναι κανέλα -ή μήπως κασία- αυτό που έχεις στο βαζάκι σου; Η γνήσια κανέλα περιέχει τα διπλάσια επίπεδα αντιοξειδωτικών.
2. Κουρκουμάς
«Τα υγιεινά οφέλη του κουρκουμά είναι άπειρα», δηλώνει η δρ Reardon. Ο κουρκουμάς χρησιμοποιείται στην ινδική ιατρική εδώ και χιλιετίες κι ευτυχώς η δυτική επιστήμη δείχνει πλέον να ακολουθεί το παράδειγμά της. Ηδη το βασικό συστατικό της, η κουρκουμίνη, χρησιμοποιείται από τους επιστήμονες σε νέες αντικαρκινικές θεραπείες, ενώ οι αντιοξειδωτικές ιδιότητές της προστατεύουν τον οργανισμό από πολλά αυτοάνοσα νοσήματα (π.χ. σκλήρυνση κατά πλάκας), ρυθμίζοντας παράλληλα το ανοσοποιητικό. Σύμφωνα με τους ειδικούς, μία δόση κουρκουμίνης την ημέρα μπορεί να συμβάλει στη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας, ενώ άλλη, πολύ πρόσφατη, έρευνα έδειξε ότι η προσθήκη κουρκουμά σε πλούσια σε λιπαρά φαγητά μπορεί να εμποδίσει την αύξηση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων και του σακχάρου στο αίμα. Ωστόσο, όπως μπορεί να συμβεί με όλα τα μυρωδικά, αυξημένες δόσεις του ενδέχεται να προκαλέσουν θρόμβους ή προβλήματα στη χολυδόχο κύστη.
Πόσο; Αρκεί 1 κ.γ., 3 φορές την εβδομάδα.
Δοκίμασέ το: Ο κουρκουμάς είναι γνωστός για την ιδιαίτερη γεύση του. Πρόσθεσε μία πρέζα στις φακές σου ή πιες τον στην υγειά σου βυθίζοντας ένα μικρό κομμάτι φρέσκιας ρίζας σε καυτό νερό για 15 λεπτά.
Extra tip: Οι αντιοξειδωτικές ουσίες του είναι κάπως ευαίσθητες, οπότε καλό είναι να τον αγοράζεις φρέσκο.
3. Φασκόμηλο
Αν για κάποιο λόγο έχεις συνδέσει το φασκόμηλο με την ηρεμία, δεν έχεις πέσει έξω. Αλλωστε, έχει αποδειχθεί ότι βοηθά τη μνήμη και τη διάθεση. Το φασκόμηλο μπορεί να βοηθήσει τους πάσχοντες από Αλτσχάιμερ ή άλλες νοητικές ασθένειες απενεργοποιώντας το ένζυμο ακετυλοχολινεστεράση, το οποίο παράγεται στο νευρικό σύστημα και στα ερυθροκύτταρα και αποικοδομεί συγκεκριμένους νευροδιαβιβαστές με τις υδρολυτικές ιδιότητές του. Σε άλλη μελέτη, η οποία διήρκησε 6 εβδομάδες, η συστηματική κατανάλωση φασκόμηλου οδήγησε σε βελτίωση της προσοχής και μείωση των νευροψυχωτικών συμπτωμάτων των συμμετεχόντων. Το φασκόμηλο συμβάλλει αποτελεσματικά στην πέψη, ενώ περιέχει φυτοοιστρογόνα που μειώνουν τις εξάψεις και τα άλλα εμμηνοπαυσιακά συμπτώματα.
Δοκίμασέ το: Το φασκόμηλο δίνει άρωμα στα μαγειρευτά φαγητά, στα ψητά και τις σάλτσες. Απόλαυσέ το σε μορφή αφεψήματος: βράσε 1 κ.γ. φρέσκα ή αποξηραμένα φύλλα φασκόμηλου σε ένα φλιτζάνι νερό για 5-10 λεπτά, σούρωσέ το και πιες το ζεστό ή κρύο.
Extra tip: Βάλε τους μίσχους μίας φασκομηλιάς σ’ ένα βάζο με δροσερό νερό. Κάλυψέ το με μία πλαστική σακούλα και διατήρησέ το -τουλάχιστον για μία εβδομάδα- στο ψυγείο. Αυτή η μέθοδος λειτουργεί και για πολλά άλλα μυρωδικά (π.χ. κολίανδρος, μαϊντανός).
4. ΤζίντζερΤόσο στην παλιά όσο και στη σύγχρονη ιατρική, το τζίντζερ χρησιμοποιείται για τις παθήσεις του στομάχου: από την ήπια ναυτία και την επιτάχυνση της πεπτικής λειτουργίας μέχρι τα γαστρικά έλκη. Επίσης, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του πόνου, συμπεριλαμβανομένων των ημικρανιών, των μυϊκών τραβηγμάτων και των πόνων της περιόδου. Σύμφωνα δε και πάλι με τη δρα B. Reardon αποτελεί πολύ καλή επιλογή για τη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας και πολλών χρόνιων φλεγμονωδών καταστάσεων. Ωστόσο, καλό είναι να συμβουλευτείς το γιατρό σου για την ποσότητα που μπορείς να λαμβάνεις, καθώς μπορεί να προκαλέσει καούρες και αέρια, να επιδεινώσει τις χολολιθιάσεις ή να παρουσιάσει αλληλεπιδράσεις με ορισμένα φαρμακευτικά σκευάσματα.
Πόσο; Εφόσον δεν συντρέχει κάποιος από τους παραπάνω λόγους μπορείς να τρως τζίντζερ καθημερινά.
Δοκίμασέ το: Η δυνατή χαρακτηριστική γεύση του έχει δώσει στο τζίντζερ πρωταγωνιστικό ρόλο στην ασιατική και την ινδική κουζίνα. Δοκίμασε να προσθέσεις μία μικρή πρέζα στο τσάι σου, πασπάλισε με αυτό τη σούπα σου, τη μηλόπιτα ή τα μάφιν σου.
Extra tip: Οπως ισχύει για τον κουρκουμά, η πιπερόριζα είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείται φρέσκια κι όχι σε σκόνη. Ψάξε τη σε καταστήματα με βιολογικά προϊόντα.
5. Θυμάρι Δύσκολο να λείπει το συγκεκριμένο αρωματικό από την κουζίνα σου. Οι αντιμικροβιακές ιδιότητές του όμως το έχουν θέσει σε περίοπτη θέση και στα επιστημονικά εργαστήρια. Πιθανότατα, πάντως, κι εσύ να το έχεις ήδη -ως συστατικό κάποιου στοματικού διαλύματος- και στο ντουλάπι του μπάνιου σου. Επιπλέον, έρευνα του 2004 έδειξε ότι το λάδι του θυμαριού ενισχύει την πεπτική λειτουργία. Αυτό που ίσως δεν γνωρίζεις είναι ότι κάνει τα μαλλιά σου πιο όμορφα και υγιή εξισορροπώντας το pH του δέρματος του τριχωτού της κεφαλής κι έτσι ενδυναμώνει την τρίχα.
Δοκίμασέ το: Οπως η κανέλα, έτσι και το θυμάρι (που θα λέγαμε ότι αποτελεί την αλμυρή εκδοχή της) ταιριάζει σχεδόν με όλα. Σε συνδυασμό δε με το λεμόνι μπορεί να προστεθεί σε πολλά καλοκαιρινά κοκτέιλ, ενώ δίνει νοστιμιά στις σαλάτες σου.
Extra tip: Το φρέσκο θυμάρι διατηρείται περίπου μία εβδομάδα στο ψυγείο, αρκεί να το τυλίξεις πρώτα σε μία βρεγμένη πετσέτα και το βάλεις μετά σε μία πλαστική σακούλα.
6. ΔεντρολίβανοΤο καρνοσικό οξύ που περιέχεται στα φύλλα του έχει αποδειχθεί ότι προστατεύει τα εγκεφαλικά κύτταρα από τις ελεύθερες ρίζες. Νέες επιστημονικές μελέτες μάλιστα δείχνουν ότι μπορεί να προλάβει τα εγκεφαλικά επεισόδια. Επίσης, το δεντρολίβανο είναι γεμάτο αντιοξειδωτικά στοιχεία. Πρόσφατη έρευνα της Αμερικανικής Ενωσης κατά του Καρκίνου συνέδεσε ένα άλλο συστατικό του, την καρνοσόλη, με τη μείωση των νεοπλασιών. Kαλύτερα, ωστόσο, να χρησιμοποιείται (όπως και τα υπόλοιπα βότανα) με μετριοπάθεια, καθώς σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να προκαλέσει μείωση των αποθεμάτων σιδήρου στον οργανισμό. Επίσης, στα παλιά χρόνια λέγεται ότι το χρησιμοποιούσαν για να διακόψουν μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, γι’ αυτό και οι έγκυες είναι καλό να συμβουλεύονται πρώτα το γιατρό τους.
Πόσο; 1 κ.γ., 2 ή 3 φορές την εβδομάδα.
Δοκίμασέ το: Καθώς πρόκειται για ακόμα ένα μπαχαρικό που συνδυάζει τη γλυκιά με την αλμυρή γεύση μπορεί να συνοδεύσει τόσο τα ψητά κρέατα και ψάρια όσο και τα λαχανικά, τα καλοκαιρινά φρούτα και ποτά.
Extra tip: «Οταν τα βότανα και τα μπαχαρικά χρησιμοποιούνται ταυτόχρονα, τα οφέλη τους είναι ακόμα πιο ευεργετικά», επισημαίνει η δρ Reardon. Σου προτείνει μάλιστα να συνδυάσεις το δεντρολίβανο με λίγο θυμάρι και φύλλα φασκομηλιάς.
7. Σαφράν
Το χρυσάφι της Γης, όπως αποκαλείται, εκτός από κρόκος, είναι σίγουρα το πιο ακριβό μπαχαρικό στον κόσμο. Καλλιεργείται κυρίως στη Μέση Ανατολή, ευτυχώς, όμως, στην Ελλάδα παράγεται εν αφθονία στην Κοζάνη. Και λέμε ευτυχώς, γιατί παρότι χρειάζονται περί τους 50.000 αποξηραμένους στήμονες αυτού του πανέμορφου λουλουδιού (μαζεμένους έναν έναν με το χέρι) για 100 g ζαφοράς, το αποτέλεσμα είναι εξίσου ισχυρό με το Prozac! Πρόκειται, εξάλλου, για το δυνατότερο φυτικό αντικαταθλιπτικό, που επιπλέον βελτιώνει τις γνωστικές ικανότητες αυξάνοντας τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο. Μάλιστα, ιταλική έρευνα έδειξε ότι το σαφράν δρα ευεργετικά στα κύτταρα, που ρυθμίζουν τις ικανότητες της όρασης επιβραδύνοντας ή και αντιστρέφοντας τις εκφυλιστικές ασθένειες των ματιών.
Δοκίμασέ το: Διάλυσε 2-3 κλωστές σε μία κούπα ζεστό νερό ή πασπάλισε με αυτό το ρύζι, το κοτόπουλο και τα θαλασσινά.
Extra tip: Καθώς αποτελεί ένα από τα βασικά συστατικά του κάρι, η γεύση του σαφράν είναι εκλεκτή, αλλά σχετικά πικρή κι έντονη. Φρόντισε λοιπόν να αγοράζεις μόνο την ποσότητα που σκοπεύεις να χρησιμοποιήσεις τους επόμενους 3-6 μήνες και να κρατάς τη συσκευασία σε σκοτεινό και δροσερό μέρος.
8. Βασιλικός
Παρότι έχει συνδυαστεί αρκετά με την ιταλική κουζίνα, ο βασιλικός κατάγεται από την Ινδία, όπου παραδοσιακά χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του άγχους, της πίεσης, του διαβήτη, του άσθματος. Επιπλέον, φαίνεται ότι καταπραΰνει το στομαχόπονο και τον πονοκέφαλο. Οπως και το θυμάρι, έχει ισχυρή αντιμικροβιακή δράση, θεωρείται ότι καταπολεμά ακόμα και τη λιστερία (έναν από τους πιο επικίνδυνους ιούς που προσβάλλει τα τρόφιμα), ενώ ήδη από την αρχαιότητα, τα φύλλα του τοποθετούνται ως επίθεμα μετά από δάγκωμα εντόμου, σκορπιού ή φιδιού. Ο βασιλικός είναι φυσικός ανασταλτικός παράγοντας της αρθρίτιδας και, τέλος, σημαντική πηγή β-καροτίνης, ασβεστίου, μαγνησίου και σιδήρου.
Πόσο; Συνιστάται 1 κ.γ. φρέσκου ή 1/4 κ.γ. αποξηραμένου τρεις φορές την εβδομάδα.
Δοκίμασέ το: Στις σαλάτες, στις πίτσες και τα ζυμαρικά, αλλά και όπου υπάρχει ντομάτα.
Extra tip: Προτιμάς ακόμα και το χειμώνα τον φρέσκο; Απλωσε μία σειρά φύλλων σε αντικολλητικό χαρτί, δίπλωσέ το, τοποθέτησέ το σε μία πλαστική σακούλα κι αποθήκευσέ το στην κατάψυξή σου.
9. Τσίλι
Το καυτερό μπαχαρικό που παρασκευάζεται από τον καρπό ορισμένων ποικιλιών κόκκινων πιπεριών μετρά πάνω από 10.000 χρόνια. Στην Ιαπωνία, μάλιστα, οι πολεμιστές το έτρωγαν για να αυξήσουν τη δύναμη και την ενέργειά τους. Εσύ αυτό που πρέπει να ξέρεις είναι ότι η καψαϊκίνη (το συστατικό που του προσδίδει την καυτερή γεύση του) δουλεύει ενάντια στους πονοκεφάλους, στις αρθρίτιδες και σε όλους τους πόνους εμποδίζοντας την απελευθέρωση στον οργανισμό της π-πρωτεΐνης. Επίσης, βελτιώνει τα επίπεδα των ενδορφινών, ρυθμίζει το σάκχαρο και, σύμφωνα με τους επιστήμονες, δρα ως ισχυρό αντικαρκινικό.
Δοκίμασέ το: Σε σάλτσες, σούπες, σαλάτες, βραστά, ψητά, αλλά και σε όλα τα επιδόρπια που βασίζονται στην καραμέλα ή τη σοκολάτα.
Extra tip: Για να σβήσεις την κάψα του, διάλυσε τη σκόνη σ’ ένα ποτήρι γάλα κι όχι σε νερό.
myself