Το «νησί των
αρωμάτων» έχει πολλούς λόγους για να υπερηφανεύεται και εμείς ακόμα
περισσότερους να το επιλέξουμε για μια ανοιξιάτικη απόδραση με τα όλα
της!
Σε κοντινή απόσταση από την Αθήνα και με την ξεχωριστή
ομορφιά του να φωλιάζει διακριτικά στα περίτεχνα αρχοντικά, τα γλυπτά
που ανύποπτα συναντάς στον δρόμο σου και τις βοτσαλωτές αυλές των
σπιτιών, οι Σπέτσες είναι ένα νησί που δεν χάνει ίχνος από την γοητεία
του, ακόμα και τους πιο κρύους μήνες. Κι αυτό, γιατί ενώ οι παραλίες του
είναι ξεχωριστές, εντούτοις έχεις εκατοντάδες άλλους λόγους να το
επισκεφτείς καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου.
Η ιστορία του είναι ένας από αυτούς. Ακόμα κι αν δεν είσαι από τους
τύπους που ξημεροβραδιάζονται σε βιβλιοθήκες ή γυρνούν με τους
ταξιδιωτικούς οδηγούς υπό μάλης, υπογραμμισμένους στις παραγράφους που
αναφέρονται στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία, στις Σπέτσες η
ιστορία σε συναντά και καθόλου δεν χρειάζεται να την ψάξεις εσύ. Ας
πούμε, μόλις αποβιβαστείς από το πλοίο και εξαντλήσεις τις πρώτες
βόλτες, στα γραφικά στενάκια, μόλις σου περάσει η πρώτη χαρά για τα
αυτοκίνητα που δεν βλέπεις, καθώς απαγορεύονται δια νόμου, μόλις
χορτάσεις μυρωδιές από τις αυλές και τα πεύκα, γρήγορα ο δρόμος θα σε
βγάλει στο Αρχοντικό του Σωτήριου Ανάργυρου.
Ο μέγας ευεργέτης του
νησιού συνέδεσε το όνομα του με την σύγχρονη ιστορία των Σπετσών, με
τρόπο που λίγοι έχουν καταφέρει για τον τόπο τους. Η μοίρα τον οδηγεί
μετά από περιπλανήσεις σε διάφορες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες στην Αμερική
του 1880 όπου ασχολείται με το εμπόριο. Υιοθετημένος από τον
μεγαλοβιομήχανο του καπνού Τόμπσον, ο Ανάργυρος δεν διστάζει να πουλήσει
την καπνοβιομηχανία που κληρονομεί για να επιστρέψει στην πατρίδα του
και να αρχίσει να θεμελιώνει σταδιακά το όραμα του, με κέντρο πάντα τον
τόπο που τον γέννησε. Ανάμεσα στα «κληροδοτήματα» του προς τις Σπέτσες,
είναι το πρώτο υδραγωγείο του νησιού, το ξενοδοχείο «Ποσειδώνιο» που
έβαλε τις Σπέτσες στον ευρωπαϊκό ταξιδιωτικό χάρτη την δεκαετία του
1920, υποδεχόμενο πρωθυπουργούς, αστέρες του κινηματογράφου και άλλες
εξέχουσες προσωπικότητες, η «Αναργύριος-Κοργιαλένειος Σχολή», που
χτίστηκε μετά από προτροπή του φίλου του Ελευθέριου Βενιζέλου και βέβαια
το αρχοντικό του με το αιγυπτιακό όνομα «Νηίθ», ένα από τα
αρχιτεκτονικά κοσμήματα των Σπετσών, με τις σφίγγες και τα αιγυπτιακά
σύμβολα που κοσμούν το εσωτερικό του να σε κάνουν να αναρωτιέσαι για τα
μυστήρια που μπορεί να κρύβει. Ο Ανάργυρος όμως είχε ένα πλήρες όραμα
για τον τόπο του, που δεν εξαντλούνταν σε εξωραϊστικές αρχιτεκτονικές
παρεμβάσεις. Έτσι, μεταξύ άλλων, αγόρασε μια τεράστια έκταση (περίπου το
½ του νησιού) που είχε καεί προκειμένου να αναδασώσει το πευκοδάσος των
Σπετσών, ώστε σήμερα να μιλάμε για ένα από τα πιο πράσινα νησιά του
Αιγαίου και για ένα οικιστικό πλάνο με οικολογικές προεκτάσεις, προτού
ακόμα ο ταλαίπωρος αυτός όρος γίνει ψωμοτύρι σε «πράσινες» μελέτες και
πολιτικάντικες ομιλίες.
Ακριβώς απέναντι από το Αρχοντικό Αναργύρου βρίσκεται και αυτό της
Μπουμπουλίνας, της πιο γνωστής ίσως προσωπικότητας των Σπετσών. Τα δύο
αρχοντικά μοιράζονται την πλατεία με τα «Πευκάκια», γεγονός που σου
προσφέρει μια πολύ καλή ευκαιρία για να πάρεις μια γεμάτη ανάσα προτού
συνεχίσεις την περιήγηση σου. Η προτομή της ηρωίδας που συνέδεσε το
όνομα της με την Ελληνική Επανάσταση και έγινε συνώνυμο της γυναικείας
δύναμης και αποφασιστικότητας σε υποδέχεται μόλις περάσεις την πύλη, ενώ
τα κανόνια που στολίζουν τον μαντρότοιχο υπενθυμίζουν το ένδοξο και..
πολεμοχαρές παρελθόν του οικήματος. Στο εσωτερικό του, η αλληλογραφία
της Μπουμπουλίνας συνυπάρχει με τα πιστόλια της, περίτεχνους μπουφέδες
και ξύλινες κασέλες. Αν πάντως, θέλει κανείς να πάρει μια πιο
ολοκληρωμένη εικόνα για την ιστορία του νησιού, τότε θα πρέπει να
κατευθυνθεί προς το Μουσείο των Σπετσών που στεγάζεται στο επιβλητικό
αρχοντικό του Χατζηγιάννη Μέξη. Στο τρίπατο οίκημα, έχουν βρει καταφύγιο
νομίσματα, αρχαιολογικά ευρήματα, εκκλησιαστικά είδη και κεραμικά, από
την εποχή της κυριαρχίας των σπετσιώτικων καραβιών στις θάλάσσες του
κόσμου, χαρακτηριστικά είδη από την καθημερινή ζωή, όπως κασέλες,
φορεσιές και κεντήματα, αλλά και σύμβολα της Επανάστασης, όπως σημαίες,
χειρόγραφα και βέβαια τα οστά της Μπουμπουλίνας. Στον δεύτερο όροφο θα
φύγεις με το κεφάλι... ψηλά, αφού το ξυλόγλυπτο ταβάνι στον μεγάλο οντά,
είναι αυτό που ομολογουμένως θα σε κερδίσει.
Όμως, όπως είπαμε και νωρίτερα, στις Σπέτσες η ιστορία σε συναντά και
οι ταρσανάδες με τους μαστόρους που «χαϊδολογούν» και «περιποιούνται» τα
κουφάρια των πλοιαρίων, σου υπενθυμίζει ότι ο μεγάλος έρωτας των
Σπετσιωτών παραμένει η θάλασσα, ακόμα και σήμερα. Πως αλλιώς, άλλωστε; Η
θάλασσα έδωσε ψωμί και ζωή στους Σπετσιώτες, τους ευλόγησε από πολύ
νωρίς με έναν κοσμοπολιτισμό που λίγες περιοχές της Ελλάδας έχουν
γνωρίσει, τους βοήθησε να χαράξουν το όνομα τους στις σελίδες της
ιστορίας με αίμα και φωτιά. Πως λοιπόν να μην την αγαπούν και να την
τιμούν;
Όμως και η στεριά έχει τα δικά της «τοτέμ», χάρη στην γλύπτρια Ναταλία
Μελά, μια φιγούρα που έχει ταυτιστεί με τις σύγχρονες Σπέτσες. Τα
χάλκινα γλυπτά της σε συναντούν στα πιο ανύποπτα μέρη, όπως ο ταύρος και
τα κατσίκια με το μεταλλοπλεγμένο τρίχωμα που «βόσκουν» ανενόχλητα στο
πευκοδάσος, ατενίζοντας καρτερικά το πέλαγο. Συχνά-πυκνά οργανώνονται
εκθέσεις της γλύπτριας στις γκαλερί των Σπετσών, οπότε αν πετύχετε μία,
μην το σκεφτείτε δεύτερη φορά. Μιλάμε για μια από τις σημαντικότερες
ελληνίδες καλλιτέχνιδες!
Οι Σπέτσες προσφέρονται φυσικά και για ποδηλατάδα, που είναι μιας
πρώτης τάξεως ευκαιρία για.. μυριστική περιήγηση στο νησί, αλλά και για
να θαυμάσεις από κοντά την φύση του, εφόσον ο καιρός το επιτρέπει. Αν
μάλιστα αντέχεις και κατευθυνθείς προς το ξωκλήσι της Παναγίας της
Ελώνας, 3,5 περίπου χιλιόμετρα αριστερά από το λιμάνι θα έχεις την
ευκαιρία να ξεδιψάσεις από την πηγή που αναβλύζει κατευθείαν από το
κοίλωμα του βράχου, ενώ αν συνεχίσεις προς το εσωτερικό του νησιού και
συγκεκριμένα προς τον Προφήτη Ηλία, θα έχεις την ευκαιρία να αγναντέψεις
μέχρι τις κορυφογραμμές της Πελοποννήσου. Ανάλογα με τον καιρό και την
διάθεση, οι παραλίες της Αγίας Παρασκευής, των Αγίων Αναργύρων και της
Ζωγεριάς σε περιμένουν. Στην τελευταία βρίσκεται και το ταβερνάκι της
«Λούλας», με τα μαγειρευτά και τα σουτζουκάκια του να θρυλείται ότι
είχαν κλέψει την καρδιά της Μελίνας και του Ντασέν, που έδιναν το παρών
σε κάθε επίσκεψη τους στο νησί.
Οι ακόμα πιο τολμηροί, μπορούν τώρα να βουτήξουν για την Σπηλιά του
Μπεκίρη, που βρίσκεται στο βόρειο άκρο της παραλίας των Αγίων Αναργύρων.
Ο θρύλος θέλει τον Μπεκίρη να ζει εκεί για μεγάλο διάστημα, διωκόμενος
από τους Τούρκους και τρεφόμενος με τα ψάρια που του έφερνε μια φώκια
μέχρι να τον προδώσουν, ενώ ένας άλλος θέλει τον περί ου ο λόγος να
είναι αυτός που πρόδωσε τα γυναικόπαιδα που κρύβονταν εδώ από τους
Τουρκαλβανούς, με αποτέλεσμα τον σφαγιασμό τους. Όπως και να ‘χει, ο
Μπεκίρης κατάφερε, προδομένος ή προδότης, να συνδέσει το όνομα του με
την σπηλιά. Πάντως, αν δεν είστε τόσο τολμηροί, αρκεί να δείτε σε
επανάληψη το «Τζένη, Τζένη» με την Καρέζη και τον Μπάρκουλη να βουτούν
εκεί για να πιάσουν το πολυπόθητο αγόρι, για να θυμηθείτε το εσωτερικό
της, αν και σίγουρα θα έχετε χάσει κάτι από το μυστηριακό χαρακτήρα της.
Λίγο πριν την αναχώρηση και στα διαλείμματα από τις τελευταίες,
αποχαιρετιστήριες βόλτες, επιβάλλεται η εξής τριπλέτα εμπειριών: βόλτα
με άμαξα συνοδεία του χαρακτηριστικού ήχου από τις οπλές των αλόγων,
καφεδάκι συνοδεία αμυγδαλωτού και βέβαια ένα γεύμα με ψάρι αλά
σπετσιώτα, για να τιμήσουμε και την θαλασσινή παράδοση του νησιού δια
της στομαχικής οδού. Χορτασμένος ή χορτασμένη από εικόνες, μυρωδιές και
γεύσεις, δεν μπορείς παρά να διαπιστώσεις πως σε ορισμένα μέρη σημασία
έχει ο προορισμός και όχι το ταξίδι...
Πως θα φτάσετε:
Για να πιάσετε λιμάνι στις Σπέτσες, μπορείτε είτε να προτιμήσετε το
ταχύπλοο από τον Πειραιά, είτε να κατευθυνθείτε οδικώς ως την Κόστα στην
χερσόνησο της Ερμιονίδας και στην συνέχεια να περάσετε απέναντι με το
φέρι-μποτ, θαλάσσιο ταξί ή καΐκι, για τους πιο ρομαντικούς.
Που θα μείνετε:
«Villa Marina», Άγιος Μάμας (τηλ.+302298072646,6945955775, www.villamarinaspetses.com): Η Villa
Marina είναι ένα παραδοσιακό οίκημα ενοικιαζόμενων δωματίων σε βολική
τοποθεσία στο κέντρο του νησιού διευκολύνοντας έτσι κάθε σας
δραστηριότητα μόλις 200 μέτρα (αριστερά) από το λιμάνι επί της
παραλιακής οδού.
Που να φάτε:
«Ακρογιαλιά Restaurant», Κουνουπίτσα (τηλ. 22980-74749): Λίγα
λεπτά μετά από το λιμάνι των Σπετσών, στην περιοχή της Κουνουπίτσας,
μπορεί κανείς να απολαύσει έναν απαράμιλλο συνδυασμό γεύσεων και
παραδοσιακής νησιώτικης ομορφιάς. Πρόκειται για το εστιατόριο «
Ακρογιαλιά». Είναι το «μαγαζάκι που λέγαμε»…
blue-hornet team
Ακριβώς απέναντι από το Αρχοντικό Αναργύρου βρίσκεται και αυτό της
Μπουμπουλίνας, της πιο γνωστής ίσως προσωπικότητας των Σπετσών. Τα δύο
αρχοντικά μοιράζονται την πλατεία με τα «Πευκάκια», γεγονός που σου
προσφέρει μια πολύ καλή ευκαιρία για να πάρεις μια γεμάτη ανάσα προτού
συνεχίσεις την περιήγηση σου. Η προτομή της ηρωίδας που συνέδεσε το
όνομα της με την Ελληνική Επανάσταση και έγινε συνώνυμο της γυναικείας
δύναμης και αποφασιστικότητας σε υποδέχεται μόλις περάσεις την πύλη, ενώ
τα κανόνια που στολίζουν τον μαντρότοιχο υπενθυμίζουν το ένδοξο και..
πολεμοχαρές παρελθόν του οικήματος. Στο εσωτερικό του, η αλληλογραφία
της Μπουμπουλίνας συνυπάρχει με τα πιστόλια της, περίτεχνους μπουφέδες
και ξύλινες κασέλες. Αν πάντως, θέλει κανείς να πάρει μια πιο
ολοκληρωμένη εικόνα για την ιστορία του νησιού, τότε θα πρέπει να
κατευθυνθεί προς το Μουσείο των Σπετσών που στεγάζεται στο επιβλητικό
αρχοντικό του Χατζηγιάννη Μέξη. Στο τρίπατο οίκημα, έχουν βρει καταφύγιο
νομίσματα, αρχαιολογικά ευρήματα, εκκλησιαστικά είδη και κεραμικά, από
την εποχή της κυριαρχίας των σπετσιώτικων καραβιών στις θάλάσσες του
κόσμου, χαρακτηριστικά είδη από την καθημερινή ζωή, όπως κασέλες,
φορεσιές και κεντήματα, αλλά και σύμβολα της Επανάστασης, όπως σημαίες,
χειρόγραφα και βέβαια τα οστά της Μπουμπουλίνας. Στον δεύτερο όροφο θα
φύγεις με το κεφάλι... ψηλά, αφού το ξυλόγλυπτο ταβάνι στον μεγάλο οντά,
είναι αυτό που ομολογουμένως θα σε κερδίσει.
